Çeviren: Abdussamed Sipahioğlu
1. Mest giymiş kimse için ayakları mesh etmek, yıkamaktan daha fazîletlidir. Mest giymiş olan kişi, mestleri üzerine mesh eder, ayaklarını yıkamak için mestini çıkarmaz.
2. Meshin süresi, abdest bozulduktan sonra (mestler üzerine) yapılan ilk mesh ile başlar. Şayet kişi, abdestini yenilemek için abdest alırsa meshin süresi başlamış olmaz. Çünkü bu mesh, abdest bozulduktan sonra yapılmamıştır.
3. Meshin süresi, mukîm olan kimse için bir gün bir gece; seferî olan kimse için üç gün üç gecedir.
a. Bir kimse seferde iken mesh edip sonra mukîm olursa, (mesh süresini) -eğer bir vakit kaldıysa- mukîm olan kimsenin mesh süresine göre tamamlar. [1]
b. Eğer mukîm iken mesh edip sonra seferî olursa, (mesh süresini) seferî bir kimsenin mesh süresine göre tamamlar.
4. Mesh, sadece (ayağın yıkanması) farz olan kısmını örten şeyler üzerine geçerli olur. O da ayağın tümüdür. Bu yüzden aşık kemiklerinin altında olan kısa çoraplar üzerine mesh etmek geçerli olmaz.
5. İsimlerini taşımaya devam ettikleri ve üzerlerinde yürüme imkânı bulunduğu sürece yırtık çoraplar ve mestler üzerine mesh etmek câizdir.
6. Eğer bir kimse yaralı uzvunun üzerine bir ilaç sürdüğünde -eğer (yaranın üzerine sardığı bandajı veya) yarabandını çıkarıp (yaralı uzvu yıkamanın) zarar vereceğinden korkarsa- bandajın veya yarabandının üzerine mesh eder. (Onları çıkarmaz.) Bunu İmâm Ahmed aktarmıştır.
7. Aynı anda mest üzerine mest veya çorap üzerine çorap giyen kimsenin üstteki (mest veya çorap) üzerine mesh etmesi câizdir. Üstteki mesti çıkardığında alttaki mest üzerine sadece kalan vakit kadar mesh edebilir. [2]
8. Kişi (ayaklarını) yıkayarak aldığı bir abdestten sonra (ayağın yıkanması) farz olan kısmını örten bir çorap giyip üzerine de kundura veya çizme diye adlandırılan bir ayakkabı giyerse -isterse bu kundura veya çizme aşık kemiklerinin altında kalsın- bu ayakkabılar üzerine mesh etmesi câiz olur. Çünkü ayak, çorap ve bu ayakkabıların birlikte giyilmesiyle örtülmüş olur. Eğer bu ayakkabıları çıkarırsa, geriye kalan vakit kadar çorap üzerine mesh eder.
9. Kişi bir çorap giydikten sonra abdestini bozar da bu çorap üzerine mesh eder, daha sonra -meshedilmiş bu çorap üzerine- başka bir çorap giyerse, artık üstteki çoraba mesh etmesi câiz olmaz. Çünkü bu kimse üstteki çorabını (ayaklarını) yıkayarak aldığı bir abdest üzere değil, (alttaki çorabına) mesh ederek aldığı bir abdest üzere giymiştir. Nitekim Nebî sallallâhu aleyhi ve sellem (ayaklarını yıkayarak aldığı bir abdestten sonra giydiği) mestleri hakkında (onları çıkarmak isteyen sahâbîye) şöyle buyurmuştur: 'Bırak o mestleri! (Onları çıkarma!) Çünkü ben onları (ayaklarım) tahâret üzere iken giydim.' Ardından Nebî sallallâhu aleyhi ve sellem mestleri üzerine mesh etti. Bu hadîsi Buhârî rivâyet etmiştir. Bilindiği üzere hadîste (geçen ayakların tahâretinden) maksat, su ile olan tahârettir, mesh ile olan tahâret değil. O halde hadîsin manâsı şu şekildedir: (Ayaklar) yıkanarak alınan abdestten sonra giyilen çoraplar üzerine mesh edilir; mesh edilerek alınan abdest sonra giyilen çoraplar üzerine mesh edilmez.
[1] Örnek olarak seferdeyken mesh etmemizin üzerinden 10 saat geçtikten sonra mukîm olursak kalan 14 saati meshli bir halde geçirebiliriz. Eğer 24 saatin üzerinde bir vakit geçmiş ise örneğin 30 saat meshli bir vakit geçtikten sonra mukîm olmuşsak geriye mesh edebileceğimiz bir süre kalmamış demektir.
[2] Örnek olarak üstteki meste mesh ettikten sonra 4 saat geçti ise kalan 20 saat kadar alttaki meste mesh edebilir.
Kasîm Üniversitesi Fıkıh Bölümü öğretim görevlisi, Şeyh Ahmed el-Halîl
Kaynak: Şeyhin resmî telegram sayfası:
https://t.me/alkhalil_1/2882